معمولا شعاع برد موثر شبکه وای تا فاصله ۴۵ متر از اکسس پوینت است. این مسافت بسته به عواملی چون قدرت وسایل تشکیل دهنده شبکه، محیط اطراف و از همه مهم تر، استاندارد وای ـ فای مورد استفاده می تواند متغیر باشد. برای اکسس پوینت خوب وایرلس N این مسافت می تواند ۹۰ متر یا بیشتر باشد. استاندارد وای ـ فای تعیین کننده سرعت اتصال بی سیم نیز است.

باندهای فرکانس

این باند ها (Frequency bands) متشکل از فرکانس های رادیویی است که از سوی استانداردهای وای ـ فای استفاده می شوند. این استانداردها عبارت است از ۴ / ۲، ۵ و ۶۰ گیگاهرتز. امروزه باند ۴ / ۲ گیگاهرتز از همه متداول تر است که این امر به این معناست که این باند بیش از همه در وسایل شبکه ای موجود به کار می رود. همین موضوع درباره لوازم خانگی مانند تلفن های بی سیم نیز صدق می کند. این باند به سبب اشباع زود و تداخل زیاد در رده ای پایین تر از باند ۵ گیگاهرتز قرار می گیرد. باند ۶۰ گیگاهرتز فقط از سوی استاندارد ad ۱۱/۸۲ مورد استفاده قرار می گیرد. براساس استاندارد، برخی وسایل وای ـ  فای یکی از دو باند ۴ / ۲ یا ۵ گیگاهرتزی را به کار می برند، در حالی که بعضی دیگر هر دو باند را با هم مورد استفاده قرار می دهند که آنها دوبل ـ باند نامیده می شوند. تعداد معدودی از این نوع وسایل نیز بعلاوه این دو باند ذکر شده باند ۶۰ گیگاهرتز را نیز مورد پشتیبانی قرار می دهند که به آنها وسایل سه باندی (tri band) اطلاق می شود. در ادامه استانداردهای موجود وای ـ فای از قدیمی به جدید را شرح می دهیم.

۱۱b/۸۰۲: این اولین استاندارد بی سیم تجاری بود که حداکثر سرعت ۱۱ مگابایت بر ثانیه را ارائه کرد و عملکردش بر اساس باند فرکانسی ۴ / ۲ گیگاهرتز است. این استاندارد برای اولین بار سال ۱۹۹۹ در دسترس کاربرها قرار گرفت و حالا کاملا منسوخ شده است. با این حال خدمت گیرندگان ۱۱b/۸۰۲هنوز از سوی اکسس پوینت های استانداردهای جدیدتر وای ـ فای نیز پشتیبانی می شوند.

۱۱a/۸۰۲: از نظر قدیمی بودن درست مانند b ۸۰۲.۱۱ است. سقف سرعت استاندارد ۱۱a/۸۰۲ که باند ۵ گیگاهرتز را مورد استفاده قرار می دهد، با شعاع پوشش کمتر تا ۵۴ مگابایت بر ثانیه می رسد. این استاندارد وای ـ فای نیز منسوخ شده؛ اما هنوز از سوی اکسس پوینت های استانداردهای جدیدتر پشتیبانی می شود.

۱۱g/۸۰۲: که سال ۲۰۰۳ برای اولین بار معرفی شد، اولین استانداردی است که در شبکه های بی سیم، وای ـ فای نامیده شد. این استاندارد حداکثر سرعت ۵۴ مگابایت بر ثانیه را ارائه داده و عملکردش براساس باند فرکانس ۴ / ۲ گیگاهرتز است و از این رو شعاع پوشش بهتری را نسبت به استاندارد ۱۱g/۸۰۲ در اختیار می گذارد و هنوز در بسیاری از گجت های همراه و موبایل ها مانند آیفون G۳ و Gs۳ کاربرد دارد. این استاندارد نیز از سوی اکسس پوینت های جدیدتر پشتیبانی می شود.

۱۱n/۸۰۲: یا وایرلس N: که از سال ۲۰۰۹ در دسترس است، معروف ترین استاندارد وای ـ فای نزد کاربران بوده و نسبت به استانداردهای پیشین بهینه سازی همه جانبه ای روی آن صورت گرفته است که از آنها می توان قابل مقایسه ساختن شعاع پوشش دهی باند ۵ گیگاهرتز با باند ۴ / ۲ گیگاهرتز را برشمرد. این استاندارد روی هر دوی این باند کار کرده و بحث جدیدی را در حوزه مسیریاب های (روتر)دوبل باند افتتاح کرده است. این مسیریاب ها به دو عدد اکسس پوینت یعنی یکی به ازای هر باند فرکانسی مجهزند. مسیریاب های دوبل باند دو نوع است: قابل انتخاب که هر بار می تواند با یک باند فرکانس کار کند و مسیریاب های دوبل باند واقعی که سیگنال های وای ـ فای هر دو باند را همزمان با هم در اختیار می گذارند. وایرلس N روی هر باند با سه نوع تنظیم در دسترس است. بسته به مقدار جریان محتوای رسانه ای به اشتراک گذاشته شده (استریم) حجمی مورد استفاده سه نوع جریان تک ـ استریم، دوبل ـ استریم و سه ـ استریم داریم که به ترتیب سقف سرعت های استریم ۱۵۰، ۳۰۰ و ۴۵۰ مگابایت بر ثانیه را ارائه می کند. این سه گزینه نیز خود سه نوع مسیریاب دوبل باند واقعی:۱ـ N۶۰۰ (که در آن هر یک از دو باند فرکانس سقف سرعت ۳۰۰ مگابایت بر ثانیه را ارائه می کند)، ۲ـ N۷۵۰ (یک باند سقف سرعت ۳۰۰ مگابایت بر ثانیه ای دارد در حالی که سقف سرعت خود مسیریاب ۴۵۰ مگابایت بر ثانیه است) و ۳ـ N۹۰۰ (هر یک از دو باند فرکانس سقف سرعتی در حد ۴۵۰ مگابایت بر ثانیه را ارائه می کند) را به وجود آورده است.

نکته: برای برقراری یک اتصال وای ـ فای، هر دو اکسس پوینت (روتر) و مشترک دریافت کننده سرویس (کلاینت) باید روی باندهای فرکانس مشابه کار کنند، چه ۴ / ۲ گیگاهرتزی و چه ۵ گیگاهرتزی باشند. برای مثال یک کلاینت ۴ / ۲ گیگاهرتز مانند یک آیفون ۴ نمی تواند به یک اکسس پوینت ۵ گیگاهرتزی متصل شود. در صورتی که یک کلاینت از ۲ باند فرکانس پشتیبانی کند، جهت اتصال به یک اکسس پوینت فقط یکی از باندهای فرکانسی خود را مورد استفاده قرار می دهد. هنگامی در حالت اجرا باشد به منظور کارایی بیشتر باند ۵ گیگاهرتز را به باند ۴ / ۲ گیگاهرتز ترجیح می دهد.

جواد ودودزاده